Mieć zwierzaka nie jest rzeczą prostą. Nad decyzją o przyjęciu „nowego lokatora” do domu powinna zastanowić się cała rodzina. Musimy pamiętać o tym, że każde zwierzę to istota żyjąca, zależna od nas. Powinniśmy się zastanowić nad tym czy mamy warunki na to, by takiemu zwierzakowi żyło się z nami dobrze i wygodnie, a z drugiej strony, by nam żyło się równie dobrze z nim, byśmy mogli cieszyć się jego obecnością i miłością. Musimy liczyć się z faktem, że posiadanie zwierzęcia w domu to nie lada obowiązek i odpowiedzialność.

Wielu ludzi interesuje się egzotycznymi zwierzętami. Niekiedy wręcz poszukują dziwacznie wyglądających gadów. Duża popularnością cieszą się żółwie, ale również inne gady, takie jak gekony, czy węże wzbudzają zainteresowanie prywatnych hodowców. Niektóre gady wyglądają na bardzo silne i odporne, lecz pomimo ich groźnego wyglądu są wrażliwymi zwierzętami i nie jest wcale łatwo trzymać takie zwierzęta w domu. Twój lekarz weterynarii może udzielić ci niezbędnych informacji o wymaganiach i potrzebach gada, którego chciałbyś hodować.

Zapoznajmy się z nimi bliżej, gady to przecież "starzy" mieszkańcy Ziemi i z całą pewnością zasługują na szacunek. Poświęcając im swą uwagę i okazując odrobinę uczucia, przekonacie się, że nie jest trudno hodować te fascynujące zwierzęta zgodnie z ich naturalnymi wymaganiami.

Gady zamieszkują nasza planetę od niewiarygodnie długiego czasu. Najstarsze odkryte gady liczą ok. 300 milionów lat. Przez okres ponad 200 milionów lat gady były jedynymi władcami Ziemi. Żółwie oraz inne gady przeżyły tak wiele lat w prawie niezmienionym stanie i dlatego można je uważać za autentyczny "wzór sukcesu" natury.

Odpowiednie lokum dla twojego gada
Jest wiele typów terrariów. Zanim zdecydujecie się na kupienie zwierzaka musicie dowiedzieć się, jakie ma on wymagania i jak powinno być budowane i wyposażone terrarium. Aby organizm gada funkcjonował w dobrym stanie zwierzęta te potrzebują dostatecznie duże ilości ciepła. Większość zwierząt hodowanych w terrariach pochodzi z ciepłych i gorących obszarów równikowych, zaś w Europie północnej i Środkowej występują w niewielkim procencie. Dla zwierząt z obszarów ciepłych i wilgotnych najodpowiedniejszą przestrzeń życiową zapewni terrarium typu lasu równikowego. Taki typ terrarium jest wypełniony duża ilością gęsto rosnących roślin i pnączy, które umożliwiają zwierzętom wspinaczkę. Jest ono przeznaczone dla zwierząt żyjących w ciepłych, wilgotnych biotopach np. lekkie węże drzewne, bszyliszki, Thamnoprillls sirta-lis, kameleony. Należy upewnić się, że wszystkie konstrukcje roślinne są bezpiecznie umocowane i stabilne, oraz czy nie zawalą się pod ciężarem zwierzęcia. Kupując terrarium upewnijcie się, czy ma ono odpowiedni wzór i wymiary. Najlepiej spytać sprzedawcę ile przestrzeni potrzebuje Twój zwierzak!

W terrarium niezbędna jest wymiana powietrza (wentylacja), w przeciwnym razie, zwłaszcza w akwaterrariach, powietrze będzie ulegało zagęszczeniu i skraplało się na szybach, co może utrudniać Wam obserwację pupili. Uwaga! Istnieje również wtedy niebezpieczeństwo rozprzestrzenianie się grzybów i pleśni. W szklanych akwaterrariach można zapewnić dobrą wentylację poprzez zbudowanie listew przepuszczających powietrze- aby uniknąć przeciągów, które mogą doprowadzić do przeziębień, listwy nie powinny być umieszczone na przeciwległych ścianach. Do oświetlenia roślin w terrariach zaleca się stosowanie świetlówek, ze względu na to, że ich światło zawiera duża ilość promieni UV, w terrariach można też stosować zwykłe żarówki, które dają sporo światła, a prócz tego duże ilości ciepła (zastępują słońce). Dla zwierząt wymagających wyższych temperatur i światła podczerwonego stosujemy specjalne promienniki. Kupując oświetlenie zapytajcie, na jakiej wysokości powinno być ono umieszczone unikniecie poparzenia zwierząt! Oświetlenie powinno być zainstalowane w taki sposób, aby gady (np. węże) nie mogły się na nie wspiąć. Aby zrównoważyć brak oświetlenia słonecznego można 2 x w tygodniu zastosować ogrzewanie promiennikiem UV np. kwarcówka - nie dłużej jednak niż 5 minut, gdyż może to doprowadzić do poparzeń!

Do podgrzewania wody w akwaterrariach używamy specjalnych grzałek. Powinny one działać przez długi czas i mieć taką budowę, aby nie spowodować poparzenia zwierząt. Nie zaleca się stosowania grzałek szklanych, takich jak stosuje się w normalnych akwariach, na przykład żółwie wodne są silnymi zwierzętami i mogłyby uszkodzić grzałkę przez co zostać porażone prądem. Najprostszym rozwiązaniem jest zastosowanie zegara czasowego, który włącza i wyłącza oświetlenie. Zwierzęta szybko przyzwyczajają się do rytmu dzień - noc, który powinien składać się z 12 godzin oświetlenia i 12 godzin ciemności - tak jak jest to w okolicach równikowych.

Żółwie wodne
Żółwie powinny mieć wystarczającą ilość wody, aby mogły w niej swobodnie nurkować. Praktyczna rada: głębokość wody powinna być równa szerokości skorupy żółwia. Optymalna temperatura w pomieszczeniu dla żółwi to 20-28 C, w zależności od gatunku żółwia. Zapytajcie sprzedawcę o najodpowiedniejsza temperaturę dla Waszego zwierzaka. Do podgrzewania wody zalecamy używanie promiennika ciepła. Termostaty i grzałki akwarystyczne mogłyby zostać łatwo uszkodzone i zniszczone przez silne żółwie. Część lądowa musi być wystarczająco duża, aby żółwie miały dość miejsca na kąpiel słoneczną. Dlatego też powinniście zmierzyć długość i szerokość swojego żółwia i według tego zaplanować dokładnie wielkość części lądowej. Może być ona o wiele większa. Weźmy pod uwagę to, że żółwie będą rosły i młode zwierzęta osiągną z czasem znaczne rozmiary. Obszar pomiędzy częścią wodna a lądową powinien być ukształtowany w taki sposób, aby zwierzęta bez problemu mogły wydostawać się z wody na ląd. Nie należy stosować kamieni o ostrych krawędziach, gdyż mogą one być powodem skaleczeń żółwi. Nie dekorujcie akwaterrarium korzeniami i roślinami, które utrudniałyby żółwiom swobodne poruszanie się. Zwierzęta mogłyby się też pokaleczyć o nie, próbując usunąć przeszkody ze swojej drogi. Poza tym, żółwie często niszczą rośliny i lubią je zjadać. Stanowczo należy unikać jakichkolwiek trujących roślin, nawet w pobliżu akwaterrarium. Jeśli są w pewnej odległości, to zawsze istnieje ryzyko, że do środka wpadnie jakiś trujący liść. Przed podjęciem decyzji o kupnie roślin, poinformujcie lekarza lub sprzedawcę w sklepie zoologicznym o tym, że hodujecie żółwie i spytajcie, czy te rośliny do których mają dostęp żółwie nie zaszkodzą im. Żółwie wodne mają szybką przemianę materii, prędko więc zanieczyszczają wodę. W zależności od stopnia zabrudzenia wody należy ją wymieniać tak często jak to możliwe. Ułatwieniem może być stosowanie nowoczesnych filtrów zewnętrznych, które pomogą znacznie poprawić jakoś wody przez oczyszczanie biologiczne i amoniak, związki amonowe i azotowe) i mechaniczną filtracje i zawiesiny, nie strawione cząstki pokarmu). Pamiętajmy jednak o tym, że filtracja nie zastąpi wymiany wody!

Wiele żółwi i innych gadów ze strefy umiarkowanej. w swoim naturalnym środowisku, okresowo zapada w stan hibernacji (sen zimowy). W warunkach hodowlanych najodpowiedniejsza do tego celu jest zwykła klatka lub pudełko kartonowe wypełnione wilgotnym torfem lub liśćmi. W tak przygotowanym pudełku zwierzęta mogą zimować od jesieni do wiosny, pudełko należy umieścić w zacisznym miejscu, tak, aby zwierzęta nie były niepokojone. W czasie snu gady są całkowicie bezbronne, dlatego powinny być zabezpieczone przed wtargnięciem do ich legowiska gryzoni. Idealnymi miejscami do ustawienia legowiska są sutereny lub piwnice o temperaturze 3 -10°C. Na wiosnę wyjmujemy zwierzęta i ostrożnie kapiemy w letniej wodzie. Należy uważać, aby poziom wody nie był zbyt wysoki. Żółwie są bowiem wciąż senne i mogłyby utonąć w zbyt głębokiej wodzie. Woda musi być na tyle płytka, aby żółwie mogły bez problemów utrzymać głowę ponad powierzchnią w celu wzmocnienia zwierząt i pobudzenia apetytu możecie dodać do wody preparat sera activ plus R (110 kropli l więcej na litr wody).

Podczas ciepłej pory roku gdy temperatury w nocy przekraczają 18°C żółwie lądowe powinny przebywać na świeżym powietrzu, aby jak najdłużej korzystały z kąpieli słonecznych. Taki wybieg ogrodowy powinien być przestronny i obszerny z miejscami nasłonecznionymi, jak i zacienionymi. Jeden dorosły żółw lądowy potrzebuje co najmniej 2 metry kwadratowe powierzchni, więcej zwierząt potrzebuje odpowiednio więcej przestrzeni.

Musicie pamiętać o zabezpieczeniu wybiegu ogrodzeniem, aby uniemożliwić żółwiom ucieczkę. Żółwie są zadziwiająco dobrymi wspinaczami! Mogą również wykopać dół pod ogrodzeniem, jeśli nie będzie wystarczająco głęboko osadzone w ziemi ok. 30 cm. Upewnijcie się, że żółwie na wybiegu nie będą niepokojone przez inne zwierzęta np. koty, psy czy gryzonie. Należy również zapewnić żółwiom pojemnik na przykład płaskie naczynie z wodą do picia. W czasie odpoczynku żółwie potrzebują "domku sypialnego".Od czasu do czasu można im pozwolić na spacery po ogrodzie, pod warunkiem, że ogród jest całkowicie otoczony trwałym ogrodzeniem, aby uniemożliwić żółwiom ucieczkę (np. do piwnicy), czy schody są odpowiednio zabezpieczone, czy grządki kwiatowe i warzywne są odgrodzone ponieważ w przeciwnym razie, staną się one źródłem pożywienia dla żółwi, należy upewnić się czy w ogrodzie nie ma żadnych trujących roślin i nie są przechowywane inne substancje toksyczne (np. środki niszczące ślimaki, pestycydy itp.), czynie ma niebezpieczeństwa, że np. narzędzie ogrodnicze może spaść na żółwia, czy sadzawka ogrodowa jeśli trzymacie żółwie lądowe będzie wystarczająco zabezpieczona tak, aby żółwie nie mogły do niej wpaść. Jeśli trzymacie żółwie wodne, a staw jest łatwo dostępny dla nich, co umożliwia łagodny nasyp pamiętajcie, że możecie mieć problemy z wydostaniem żółwia ze stawu ponieważ w wodzie są one bardzo sprawne. Jednak w tym przypadku, małe rybki będą narażone na duże niebezpieczeństwo, jak również będą zniszczone rośliny. Powinniście zwrócić uwagę na wyżej wspomniane aspekty i niebezpieczeństwo wtargnięcia obcych zwierząt.